ارتباط مؤثر با همسالان، معلمان و اعضای خانواده، به مجموعهای از تواناییها نیاز دارد؛ یکی از این تواناییها، داشتن مهارت حل مسئله است. این مهارت در حل مسائل درونفردی و میانفردی در تمام محیطها نظیر خانواده، محیط کار و جامعه، نقش مثبت ایفا میکند. اهمیت و تأکید بر حل مسئله تا جایی است که برخی ذکر فرایند حل مسئله را در کنار فرایندهای تفکر، نادرست میدانند؛ زیرا از نظر آنها هدف از کل فرایند تفکر، حل مسئله است. بنابراین اگر بخواهیم کودکانی صاحب اندیشه، متفکر و مسئلهگشا تربیت کنیم، ناگزیر باید راه سالم زیستن را که همان روش سالم اندیشیدن است، از اوان کودکی به آنها بیاموزیم. اگر والدین، معلمان و جامعه بتوانند چگونه سالم اندیشیدن را به کودکان بیاموزند، انسانهایی سالمتر و دنیایی بهتر خواهیم داشت.
همه روزه انواعي از مشكلات ميانفردي بين كودكان، كودك با والدین يا كودك با ساير افراد بزرگسال ايجاد ميشود. کسانی که از عهده حل مسئله برمیآیند، بیش از آنها که مهارت اندکی در این زمینه دارند، از خود سازگاری اجتماعی نشان میدهند. كودكاني كه مفاهيم حل مسئله را فرا گرفتهاند، در بهدستآوردن آنچه خواستار آن در زمان مناسبي ميباشند، موفقترند و بهتر قادرند سرخوردگي را در هنگامي كه نميتوانند به چيز دلخواه خود برسند، تحمل کنند. حل مسئله نه تنها به كاهش رفتارهاي دشوار كمك ميكند، بلكه ميتواند از وقوع مشکلات بینفردی نیز پيشگيري كند. کودکانی که قادر به تفکر درباره مشکلات خود هستند، بهتر میتوانند خود را با موقعیتهای مختلف تطبیق دهند و کسانی که بهخوبی از عهده حل مسائل خود برمیآیند، رفتارهای پرخاشگرانه کمتری دارند، به لحاظ اجتماعی کمتر دچار سرخوردگی میشوند، نسبت به عواطف دیگران حساستر میباشند و آنها را بهتر درک میکنند، رهبران خوبی هستند و دوستان زیادی دارند. كساني كه مغلوب مشكلات ميشوند، از مهارتهاي حل مسئله اندكي برخوردارند. این افراد به محض اينكه با مانعي برخورد ميكنند، ممكن است رفتارهاي تكانشي از خود بروز دهند، احساس ناكامي كنند، پرخاشگرانه رفتار کنند يا براي پرهيز از موقعيت مشكلساز گوشهگير شوند. تكرار چنين موقعيتهايي ممكن است به ايجاد و بروز رفتارهاي غيرانطباقي منجر شود.
کودکان امروز نه تنها با مشکلات متداول تحولی مواجه هستند، بلکه باید فشارهای روانی بسیاری را در دنیای پیچیده کنونی تحمل کنند. ما بهعنوان معلم، پدر و مادر و متخصصان سلامت روان، باید تمام امکانات و منابع خود را بسیج کنیم تا فرزندانمان را از تحقیرکردن خودشان، تفکر نامعقول، هیجانات عاجزکننده و رفتارهای ناکامکننده مصون نگهداریم.
برنامههای پیشگیری در حوزه سلامت روان، تحول را در جمیع جهات تسهیل میکنند و برای کودکان امکان پذیرشخود، کسب مهارتهای میانفردی، فراگیری راهبردهای حل مسئله و تصمیمگیری، کنارآمدن با هیجانات مشکلساز و دیدگاه انعطافپذیر را فراهم میکنند. اگر این برنامهها بهصورت هدفمند اجرا شوند، مهارتهایی به کودکان میآموزند که اگرچه تمام مشکلاتشان را حل نمیکند ولی برخی از این مشکلات را مرتفع نموده یا شدت آنها را کاهش میدهد.
در تدوین کتاب حاضر، همکاران مؤسسه فرهنگی تربیت نوین و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره استاد روزبه ما را یاری نمودهاند؛ لذا لازم میدانیم از همگی آنان تشکر نماییم. همچنین از آقای حسین حبیبی ماچیانی و خانم نیره زمانی، پژوهشگران؛ آقای دکتر محمد رضایی و خانم دکتر هانیه شیرازیان، ویراستاران علمی؛ خانم زینب کثیری، ویراستار ادبی؛ آقای محمد جعفرزاده، طراح جلد؛ خانم انسیه محمدی، گرافیست؛ خانم زهره علیوردی، تایپیست و آقای علیرضا عباسیان، همکار اجرایی قدردانی مینماییم. در ضمن لازم ميدانيم از مديريت و همكاران كانون اسلامي انصار كه امكانات لازم براي تحقق چنين مجموعهاي را فراهم كردند، سپاسگزاري نماييم.
امید است این کتاب، با جنبههای کاربردی کمنظیری که دارد بتواند برای معلمان، دستاندرکاران امر تعلیم و تربیت، روانشناسان و مشاوران و متخصصان کودک مفید واقع شود.
مشخصات: مولف: | دکتر میرنا بی شور | مترجم: | دکتر محسن شکوهییکتا | تاریخ انتشار: | 1393 | قطع کتاب: | وزیری | تعداد صفحات: | 368 | نوبت چاپ: | اول | شمارگان: | 1000 | شابک ۱۰ رقمی: | 3-28-6793-600-978 |
|